03 Mayıs Perşembe, 2023
İş Hukukunda Gece Çalışması
Çalışma hayatında işin birtakım niteliklerinden kaynaklı olarak mesai saatleri gece saatlerine rastlayabilmektedir. İş hukukunda gece çalışması; İş Kanunu’nun 69. maddesinde “…en geç saat 20:00 de başlayarak en erken 06:00 ya kadar geçen ve her halde en fazla 11 saat süren dönem” olarak nitelendirilmektedir. Günün bu saatlerinde çalışan işçilerin çalışması gece işi sayılacak ve buna ilişkin hükümler uygulanacaktır.
Uygulamada rastlanıldığı üzere bazı işyerlerinde çalışma kısmen gündüz kısmen gece saatlerine denk gelebilmektedir. Bu durumda çalışma süresinin yarısından çoğu gece dönemine denk geliyorsa bu çalışmalar da gece çalışması olarak değerlendirilmektedir.
Söz konusu gece çalışmaları en fazla 7.5 saat olabilir. Haftada 45 saat olan çalışma süresi aşılmasa bile, 7.5 saatten fazla gece çalışmaları için fazla çalışma ücreti ödenmesi gerekmektedir.
Gece çalışmalarının istisnası İş Kanunu’nun 69. Maddesinin 3. Fıkrasında hüküm altına alınmıştır. Düzenlemeye göre; sadece turizm, özel güvenlik, sağlık hizmeti, petrol araştırma, arama ve sondaj faaliyetleri kapsamında yürütülen işlerde işçinin yazılı onayının alınması şartıyla yedi buçuk saatin üzerinde gece çalışması yaptırılabilmektedir.
Belirtmek gerekir ki; postalar halinde çalışma yapılan işyerlerinde işçinin sürekli gece postasında çalışması hukuka aykırıdır. Düzenlemeye göre; postalar halinde çalışma yapılan bir işyerinde, bir çalışma haftası gece çalışan işçi sonraki hafta gündüz çalışacak şekilde ya da iki hafta gündüz iki hafta gece çalışacak şekilde sıraya konmalıdır. Yine postası değiştirilecek işçi kesintisiz en az 11 saat dinlendirilmeksizin diğer postada çalıştırılamamaktadır.
Yukarıda açıklanan hususlara aykırı çalışma koşullarının varlığı halinde, işçi iş akdini haklı nedenle feshederek kıdem tazminatı başta olmak üzere sair işçilik alacaklarına hak kazanabilir.
Av. Emir Abdullah ÖZÇELİK
Çalışma hayatında işin birtakım niteliklerinden kaynaklı olarak mesai saatleri gece saatlerine rastlayabilmektedir. İş hukukunda gece çalışması; İş Kanunu’nun 69. maddesinde “…en geç saat 20:00 de başlayarak en erken 06:00 ya kadar geçen ve her halde en fazla 11 saat süren dönem” olarak nitelendirilmektedir. Günün bu saatlerinde çalışan işçilerin çalışması gece işi sayılacak ve buna ilişkin hükümler uygulanacaktır.
Uygulamada rastlanıldığı üzere bazı işyerlerinde çalışma kısmen gündüz kısmen gece saatlerine denk gelebilmektedir. Bu durumda çalışma süresinin yarısından çoğu gece dönemine denk geliyorsa bu çalışmalar da gece çalışması olarak değerlendirilmektedir.
Söz konusu gece çalışmaları en fazla 7.5 saat olabilir. Haftada 45 saat olan çalışma süresi aşılmasa bile, 7.5 saatten fazla gece çalışmaları için fazla çalışma ücreti ödenmesi gerekmektedir.
Gece çalışmalarının istisnası İş Kanunu’nun 69. Maddesinin 3. Fıkrasında hüküm altına alınmıştır. Düzenlemeye göre; sadece turizm, özel güvenlik, sağlık hizmeti, petrol araştırma, arama ve sondaj faaliyetleri kapsamında yürütülen işlerde işçinin yazılı onayının alınması şartıyla yedi buçuk saatin üzerinde gece çalışması yaptırılabilmektedir.
Belirtmek gerekir ki; postalar halinde çalışma yapılan işyerlerinde işçinin sürekli gece postasında çalışması hukuka aykırıdır. Düzenlemeye göre; postalar halinde çalışma yapılan bir işyerinde, bir çalışma haftası gece çalışan işçi sonraki hafta gündüz çalışacak şekilde ya da iki hafta gündüz iki hafta gece çalışacak şekilde sıraya konmalıdır. Yine postası değiştirilecek işçi kesintisiz en az 11 saat dinlendirilmeksizin diğer postada çalıştırılamamaktadır.
Yukarıda açıklanan hususlara aykırı çalışma koşullarının varlığı halinde, işçi iş akdini haklı nedenle feshederek kıdem tazminatı başta olmak üzere sair işçilik alacaklarına hak kazanabilir.
Av. Emir Abdullah ÖZÇELİK