03 Mayıs Perşembe, 2023
Parmak İzi Kayıt Sistemi İle İşçinin Mesai Takibi Hukuka Aykırı Mıdır?
03 Mayıs Perşembe, 2023
Gelişen teknoloji, iş hayatında da birçok yeniliği beraberinde getirmektedir. Söz konusu yeniliklere, iş yerinde "parmak izi sistemi ile mesai takibi" sisteminin uygulanması da örnek olarak gösterilebilir.
Söz konusu uygulama nedeniyle; "özel hayata saygı hakkı kapsamındaki kişisel verilerin korunmasını isteme hakkının ihlali" iddiasıyla yapılan bireysel başvuru Anayasa Mahkemesinde tartışılmış olup, verilen karar 19 Nisan 2022 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.
Kararda özetle; kişisel verilerin ancak kanunda öngörülen hallerde veya kişinin açık rızasıyla işlenebileceğine atıf yapılarak, mesai takibi için kişisel verilerin işlenebileceği hususunda da açıkça bir kanuni düzenlemenin bulunmadığı ve bu nedenle parmak izinin ancak açık rıza verilmesi halinde işlenebileceği ifade edilmiştir. Karara konu olayda da başvurucunun parmak izi sistemi ile mesai takibi uygulamasına itiraz ettiği ve açık rızasının bulunmadığı göze alınarak, Anayasa'nın 20. maddesi ile güvence altına alınan özel hayata saygı kapsamındaki kişisel verilen korunmasını isteme hakkının ihlal edildiğine karar verilmiştir.
İş yerinde parmak izi ile mesai takibine ilişkin bir uygulamanın sonradan getirilmesi İş Kanunu'nun 22.maddesi ile düzenlenen "çalışma koşullarında esaslı değişiklik" olarak nitelendirilebilir. Söz konusu sistemin getirilmesi veya başka bir esaslı değişiklik ancak işçiye yazılı olarak bildirmek suretiyle yapılabilir. Bu şekle uygun olarak yapılmayan ve işçi tarafından altı işgünü içinde yazılı olarak kabul edilmeyen değişiklikler işçiyi bağlamamaktadır.
Son olarak belirtmek gerekir ki; işçinin açık rızasının bulunmamasına rağmen parmak izi sistemi ile mesai takibi uygulamasının iş yerinde mevcut olması halinde, İş Kanunu'nun 24 maddesinin 2. fıkrası gerekçe gösterilerek iş akdi işçi tarafından haklı nedenle derhal feshedilerek kıdem tazminatı başta olmak üzere sair işçilik alacaklarına hak kazanılabilir.
Av. Emir Abdullah ÖZÇELİK