Son günlerde Denizli’ye yağan yağmur nedeniyle insanların zor anlar geçirdiğine şahit olduk. Yağmur kimi yerlerde kısa süreli etkide bulunsa da özellikle şehir merkezinde yer yer sel sahnelerine şahit olduk. Okuduğumuz kadarıyla herhangi bir can kaybının olmaması bizi sevindirse de, sel nedeniyle birçok yerde maddi kayıpların olduğu bilinmektedir. Hal böyle olunca söz konusu yağmurun sele neden olmasında idarenin kusurlu olup olmadığı ve vatandaşın maddi zararının giderilmesi hususunda başvurabileceği bir yol bulunup bulunmadığı düşünülmüştür.

Her doğa olayının durum ve koşullarına göre somut olayların ayrı ayrı değerlendirmesi gerekmektedir. Somut olaya göre idarenin sorumluğunun kısmi olması ya da tamamen kaldırılması mümkündür. Kısacası; yaşanan doğa olayının gerçekleşmesinde idarenin bir noksanlığı/kusurlu hareketleri bulunması durumunda oluşan zarardan idarenin sorumlu tutulabileceği gibi, yaşanan doğa olayının olağanüstü/kaçınılamaz olması halinde mücbir sebep olarak değerlendirilip idarenin sorumsuzluğuna da karar verilebilir.

Geçmiş yıllarda doğal afetler sebebiyle meydana gelen zararlarda idarenin sorumluluğuna başvurulduğu zaman; idarenin sorumluluğunun bulunmadığı sonucuna varılmış, gerekçe olarak ise mücbir sebepten söz edilmiştir. Uzun yıllar boyunca doğal afetler karşısında mücbir sebep gerekçesiyle idare sorumlu tutulamamıştır.

Ancak doğal afet ile meydana gelen zararların büyük olması, gelişen teknoloji ile birlikte muhtemel afetlerin tahmin edilebilmesi ve buna karşı önlem alınabilmesi başta olmak üzere; özellikle sel açısından normalden fazla yağmur yağdığı her dönemde bu doğa afetinin yaşanması halinde mücbir sebepten söz edilemeyeceğini ifade etmek gerekir. Hal böyle olunca kent planlaması başta olmak üzere, dere yatakları ve alt yapı çalışmaların yetersizliği gibi hususlar gözetilerek idarenin kusurlu olduğu ve sel nedeniyle oluşan maddi zarardan idarenin sorumlu tutulması gerektiğini söylemek mümkündür.

Sonuç olarak; genellikle mücbir sebep olarak değerlendirilen sel felaketleri, her ortalamanın üstü yağış düşen dönemde gerçekleşmesi durumunda bunun yıllarca öngörülememesi ve şehir/altyapı planlamasının hatalı olduğu gözetilerek idarenin hizmet kusurunun mevcut olduğu ve zarardan sorulu tutulması gerektiğini ifade etmek gerekmektedir.

                                                                                                                                                                                   Av. Emir Abdullah ÖZÇELİK